Krav Maga in een notendop.
Als je antwoord op de vraag: “wat doe je bij een conflict?” is “oep z’n bakkes”, dan kan je nu best stoppen met lezen. Je bent m’n publiek niet. Ik wil je niet als klant… en eigenlijk ook niet als buur, straatgenoot, stadsgenoot, landgenoot, medemens.
Nog zo’n probleem: keyboard warriors. Hoe meer problemen met agressie, hoe meer keyboard warriors claimen de oplossing te hebben. Iedereen heeft wel iets te vertellen over zelfbescherming. Ze noemen het zelfverdediging. Toegeven, ik ook, maar je moet je er wel van bewust zijn dat zelfverdediging een juridische term is.
Zelfbescherming? Wel, jezelf beschermen en in uitbreiding je naasten en misschien zelfs iemand die wordt lastig gevallen op de bus.
Wat werkt?
Ik word verschrikkelijk nerveus van mensen die aan de zijlijn staan roepen wat nooit zou kunnen werken of wat altijd werkt. Werken wil trouwens zeggen: het probleem oplossen.
Laat me beginnen met de straffe uitspraak dat alles kan werken, of niet. Even voor alle duidelijkheid, ik ben niet op zoek naar iets dat misschien zou kunnen werken als alle omstandigheden goed zijn. Wat ik wil is een groot percentage op slagen. Ehm, wacht even, ik bedoel: een grote kans dat mijn actie slaagt. Zelf wil ik liever geen slagen.
In een situatie waarin je jezelf of je naasten moet beschermen moet je vooral het volgende overwegen:
Preventie is de sleutel, bijvoorbeeld door een blokje om te lopen. Denk ook aan vluchten en de-escaleren. Het is pas als al het voorgaande niet succesvol was dat je misschien fysiek aan de slag moet. Het probleem is dat je al een hoop kennis nodig hebt om dit alles vlotjes voor elkaar te krijgen. Want zelfs bij voorgaande logica loopt het wel eens fout. Het lijkt ook allemaal zo evident hé. Preventie, hoe werkt dat, op basis van welke gegevens? En vluchten, hoe doe je dat? Heb je daar al eens bij stilgestaan? Het is allemaal snel gezegd.
Zo zijn er mensen die door een fysieke beperking niet kunnen weglopen. Of nog, je bent met je oma van 88 op stap, je bent op stap met een kinderwagen (jaja, grapjas, met daarin een baby, niet als eigen vervoer), je hebt teveel gedronken, je hebt net je enkel verstuikt, je staat op het einde van een doodlopend steegje. Als je er een beetje over nadenkt kan je nog wel 20 redenen bedenken waarom weglopen niet altijd kan.
Zo zal de-escaleren ook niet werken bij instrumentele agressie, een overval. Wat je ook zegt en vooral uitstraalt zal niks veranderen aan het plan van de snoodaard. Meer nog, hij kan er bijzonder nerveus van worden en beslissen een shortcut te nemen: klap op je hoofd, gedaan met babbelen.
Wat werkt zal afhangen van je fysieke ‘competenties’ en van het soort agressie waarmee je te maken krijgt. En dan is er nog de factor geluk. Soms moet je gewoon enorm veel geluk hebben. Dat wil dus ook zeggen dat je ook wel eens dikke pech kan hebben.
En dan hebben we het nog niet gehad over normen en waarden en de tegenacties van de andere. Hou je maar vast aan je stoel want het kan nog complexer.
En fysiek?
Ja, daar zat je natuurlijk op te wachten. Fysiek. Spreek trouwens nooit meer van vechten. Je vecht niet. Nooit. Je beschermt jezelf, da’s iets anders. Als iemand je vraagt om te vechten en je stemt toe dan is het je eigen domme schuld dat je nadien een blauw oog hebt of moet opdraaien voor de kosten. De kans dat meneer de rechter beslist om jullie solidair te veroordelen is namelijk groot. “Jamaar meneer de rechter, hij daagde me uit, hij vroeg of ik wou vechten”… Ik hoor het de rechter al zeggen: “Meneer, u had ook neen kunnen zeggen”.
Je hebt geen andere keuze, het is zover. Je stond naar de sterren te kijken en plots grijpt iemand je vast. Bij je keel. En nu? Wat percentueel het meest kans heeft op een goede afloop voor jezelf is het uitschakelen van de agressor zijn computer. Bang, licht uit, gedaan met grijpen.
Hadden we het daarnet niet over normen en waarden? Misschien nog even iets over regeltjes. Stel, je bent leerkracht… Heb je hem?
Geen leerkracht? Top, dan hoef ik die ‘overzwem beweging’ niet uit te leggen waarbij je, door snel je hand van naast je hoofd naar je tegengestelde jaszak te brengen, laterale druk zet op de pols van de agressor waardoor de greep lost.
“Hela, ik heb iets anders geleerd!”, proficiat. Ik ook in de jaren 80 maar dat was toen. Nu zijn we tot de vaststelling gekomen dat die oude Krav Maga techniek (plucking voor de kenners) maar heel zelden werkt. Allez, het is te zeggen, nu, neen eerder in diezelfde jaren 80.
Kinetische energie
De helft van de massa vermenigvuldigd met de snelheid tot de tweede. Liefst zo hard en veel mogelijk en best ook overdonderend vanuit een stabiele houding. Dat werkt.
Ik heb het over hamerslagen, de wereldberoemde bitchslap, een slag met de handpalm, een elleboogstoot. Het maakt me niet uit. Focus je niet op het hoe maar op het wat. Wat wil je bereiken? Computer uitschakelen? Wel, ga ervoor. En natuurlijk zijn er manier om het beter te doen maar da’s voor een volgende keer. Nu gaat het over wat werkt.
Ook bijten, een kopstoot, je vinger of een pen ergens in rammen. Werkt. En een kniestoot, een trap naar het kruis (wat ik voor de gelegenheid de ‘reset button’ noem), een lowkick. Allemaal dingen die een hoog percentage op slagen hebben als je ze op het juiste moment, met een hoop energie en overtuiging lanceert.
Werkt de trap naar het kruis altijd?
Neen… niets werkt altijd maar die trap naar het kruis is echt wel een tricky ding. Als de trap op de juiste plaats terecht komt, waarschijnlijk omdat je snel trapte zonder eerst naar dat kruis te kijken is het effect vaak spectaculair. De ontvanger bukt voorover, gaat door z’n knieën, valt neer in foetus houding en meer van dat fraais. Tranen in de ogen, de maaginhoud ledigend, het besturingssysteem gecrasht. Maar soms niet. Soms blijft de ontvanger gewoon staan. Net als ‘hoeheetdieookalweer’, dingske. Die zei dus gewoon: “nog eens”… Daarom is het verstandig om niet één keer te slaan en om overdonderend te zijn.
Geen vuistslagen?
Neen, liever niet. Pas op, ze kunnen werken, geen zorgen, maar er bestaat een te grote kans dat je een boksersfractuur oploopt. Het feit dat er een woord voor bestaat wil al zeggen dat het niet zo zeldzaam is. Je breekt je middenhandbeentjes en het is gedaan met spelen. Voor een lange tijd. Ik denk wel dat we het er over eens kunnen zijn dat we de problemen liever bij de agressor willen dan bij ons?
En highkicks, hoge trappen?
Soms, net als een Yoko Tobi Geri, een vliegende zijwaartse trap. Kan allemaal. Met de nadruk op kan, afhankelijk van je competentie. Het is iets waar wij niet op trainen. Ik ben, wat het fysieke element van alles wat met zelfbescherming te maken heeft, een grote fan van een zeer beperkte toolbox: een paar bewegingen die ik heel goed beheers vanuit elke positie.
Equalisers
Equalisers herstellen de balans. Een hard object tegen iemand z’n hoofd slaan heeft meer effect dan een gewone hamerslag. Meer valt daar eigenlijk niet over te zeggen. Of toch, maar niet in deze context.
Hoe train je die dingen?
Wel, leuk dat je het vraagt! Staand, zittend op een trap, liggend, in je auto met je gordel aan, half uit je auto hangend, met in je dominante hand een boodschappentas, nadat je 10 keer rond je as hebt gedraaid, op je nuchtere maag en met volle maag, op pads, kussen en mensen die terugslaan. Maar vooral met trainingspartners die hun ego thuis hebben gelaten en jou helpen om beter te worden bij een instructeur met dezelfde doelstelling en instelling. Bij ons bijvoorbeeld 😉
Succes!
Luc Van Laere
